چاپ و درج اطلاعات، دادهها، متون، عکس و … بر روی محصولات مختلف در صنایع گوناگون در دنیای مدرن و پیشرفته امروزی اهمیت و ارزش بالایی داشته و میتواند نقش پررنگی در روند رشد و توسعه، پیشرفت، فروش و جذب مشتری داشته باشد. چاپ در اصل یک اصطلاح بسیار کلی است و میتواند شامل هر فرآیندی باشد که یک تصویر را بر روی سطوح مختلف منتقل کند. با پیشرفت علوم تکنولوژیهای متعددی از روشها و فناوریهای مختلفی برای چاپ اطلاعات مختلف بر روی سطوح استفاده میشود. چاپ سابلیمیشن یکی از مدرنترین و جدیدترین روشهای چاپ تصاویر و متون مختلف بر روی سطوح است که از فرآیند شیمیایی تصعید استفاده میکند. در این مطلب به بررسی و معرفی چاپ سابلیمیشن، ویژگیها و مزایا و تفاوت آن با سایر روشهای چاپ پرداخته خواهد شد.
چاپ سابلیمیشن چیست؟
واژه سابلیمیشن (Sublimation) در حقیقت یک اصطلاح علمی در علم فیزیک و شیمی است که به معنی تغییر حالت ماده از جامد به گاز است بدون آنکه از حالت مایع عبور کند. این فرآیند که با نام فرآیند تصعید شناخته میشود در تکنولوژی چاپ میتواند ارزش و اهمیت بالایی داشته باشد. در چاپ سابلیمیشن جوهر سابلیمیشن با حرارت و فشار بالا (350 تا 400 درجه) مستقیماً از حالت جامد به گاز تبدیل شده و به درون سطح موردنظر (معمولاً دارای پوشش پلیاستری) نفوذ میکند و تصاویر و دادههای مورد نظر را به سطح آن انتقال میدهد. چاپ سابلیمیشن به 3 دسته اصلی تقسیم میشود که به شرح زیر میباشند:

چاپ ترانسفر
در این روش از چاپ سابلیمیشن ابتدا طرح دلخواه توسط پرینترهای معمولی یا لیزری روی کاغذ سابلیمیشن چاپ شده و سپس توسط فشار و حرارت بر روی انواع سطوح مثل سرامیک، پارچه، فلز و … منتقل میشود. در اصل طرح چاپ از قبل چاپ شده و سپس بر روی سطح مورد نظر منتقل میگردد. این نوع چاپ سابلیمیشن میتواند برای تولید کالایی با طرح سفارشی مانند سررسید تبلیغاتی ، محصولات دکوری و تزئینی و … مناسب باشد
چاپ مستقیم
چاپ DTG یا مستقیم است که در آن طرح مورد نظر به طور مستقیم با پرینتر یا چاپگر روی سطوح مورد نظر چاپ خواهد شد. این روش چاپ سرعت بالایی داشته و میتواند از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار باشد.
چاپ سه بعدی (Sublimation D3)
این روش چاپ سابلیمیشن توسط فناوری وکیوم انجام میشود و از کیفیت بالایی برخوردار است. این روش را میتوان برای انواع سطوح به کار برد و از مزیتهایی همچون کیفیت بالا، سرعت بالا، تنوع زیاد و … برخوردار است.
ویژگیها، مزایا و کاربردهای چاپ سابلیمیشن
چاپ Sublimation به عنوان یکی از روشهای نوین و مدرن چاپ شناخته میشود که میتواند در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار بگیرد. از جمله مهمترین ویژگیها و مزیتهای این روش چاپ میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- با توجه به استفاده از حرارت و فشارهای بالا، نتایج این چاپ بسیار دقیق و زنده بوده و تمام جزئیات مورد نظر به سطوح زیر چاپ منتقل میشود
- این نوع چاپ از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار است چراکه فرآیند چاپ به گونهای است که ذرات جوهر به داخل بافت ماده جذب میشود.
- این روش چاپ از سرعت بالایی برخوردار است و میتواند به افزایش میزان تولید و بستهبندی کمک کند.
- این روش چاپ را میتوان برای انواع لباس، پوشاک، هدیه تبلیغاتی، لوازم دیجیتالی و … به کار برد.
- یک روش بهداشتی و سالم چاپ است و هیچ آسیبی به محیط زیست وارد نمیکند.
- البته چاپ سابلیمیشن در کنار مزیتهای گفته شده میتواند معایبی همچون محدودیتهای مواد، محدودیتهای رنگ پایه، امکان چین خوردگی پارچه و … برخوردار است. از جمله مهمترین کاربردها و استفادههای این روش چاپ میتوان به مواردی همچون صنعت نساجی و پوشاک، صنعت لوازمخانگی و مبلمان، صنعت حملونقل و بستهبندی، صنعت لوازمالتحریر و … اشاره کرد.
مقایسه چاپ سابلیمیشن با سایر روشهای چاپ
امروزه از روشهای مختلف چاپ در صنایع متعدد استفاده میشود که رایجترین آنها شامل مواردی همچون چاپ لیتوگرافی یا افست، چاپ فلکسوگرافی، چاپ دیجیتال، چاپ روتوگراور، چاپ سیلک، چاپ لترپرس، چاپ لیزری، چاپ ایچینگ و … هستند. چاپ سابلیمیشن به عنوان یکی از روشهای نوین و مدرن چاپ میتواند مزیتها و معایب منحصربهفردی داشته باشد و از تفاوتهای ویژهای با این روشهای چاپ برخوردار است. از مهمترین تفاوتهای چاپ سابلیمیشن با انواع روشهای چاپ میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- در چاپ سابلیمیشن، جوهر چاپ میتواند به بافت سطح مورد نظر نفوذ میکند و دوام و ماندگاری بسیار زیادی دارد اما در چاپ دیجیتال و بسیاری از روشهای دیگر چاپ، جوهر چاپ فقط بر روی سطح باقی خواهند ماند و از ماندگاری کمتری برخوردارند.
- چاپ سابلیمیشن یک روش مقرونبهصرفه خصوصاً در تیراژ بالا است در حالی که سایر روشهای چاپی میتوانند هزینههای بالایی داشته باشند.
- در چاپ سابلیمیشن میتوان از تعداد رنگهای نامحدودی استفاده کرد در حالی که در روشهایی همچون چاپ سیلک تعداد رنگها محدود خواهد بود.
- چاپ سابلیمیشن میتواند برای پارچههای مصنوعی مانند پلی استر و … بسیار کارآمد باشد اما روشهای دیگر ممکن است در چنین سطوحی دارای محدودیت باشند و از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند.
- چاپ سابلیمیشن نیاز به زمان آمادهسازی بسیار کمی دارد به همین دلیل میتواند در افزایش سرعت تولید و بستهبندی و … تأثیر بسزایی داشته باشد اما بسیاری از روشهای دیگر چاپ نیازمند زمان آمادهسازی بالایی خواهند بود.
- این روش چاپ از دقت و کیفیت بسیار بالایی برخوردار بوده و احساس زندهتری به بیننده انتقال میدهد.
- این روش چاپ در مقایسه با روشهایی همچون چاپ DTF از مقاومت و ماندگاری بالاتری برخوردار بوده و در شرایط محیطی مختلف میتواند طول عمر بالاتری داشته باشد.
جمعبندی نهایی
چاپ سابلیمیشن یک روش مدرن چاپ است که در آن جوهر با حرارت و فشار بالا (350 تا 400 درجه) مستقیماً از حالت جامد به گاز تبدیل شده و به درون سطح موردنظر نفوذ میکند. این روش چاپ شامل سه نوع مستقیم، سه بعدی و ترانسفر بوده و میتواند از نظر کیفیت و ماندگاری، تعداد رنگ، هزینههای چاپ، دوام و ماندگاری، سازگاری با محیط زیست، هزینههای چاپ و… با سایر روشهای چاپ متفاوت باشد.
